Phát triển hạ tầng số: Nền tảng của phát triển kinh tế số và xã hội số
Phát triển và xây dựng cơ sở hạ tầng số quốc gia đồng bộ, hiện đại phục vụ Chính phủ số là xu hướng phát triển của nhiều quốc gia. Tại Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ rõ quan điểm và nhấn mạnh về tính thiết yếu và bắt buộc của hạ tầng số.
Ngày 03/6/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định số 749/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, trong đó xác định rõ phát triển hạ tầng số nhằm "sẵn sàng đáp ứng nhu cầu bùng nổ về kết nối và xử lý dữ liệu, các chức năng về giám sát mạng lưới đến từng nút mạng và bảo đảm an toàn, an ninh mạng được tích hợp sẵn ngay từ khi thiết kế, xây dựng…". Một số kết quả nổi bật về tình hình thực hiện nhiệm vụ phát triển hạ tầng số của quốc gia (tính đến tháng 6/2023).
I. Đánh giá tổng quan:
Hạ tầng số tiếp tục phát triển và đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì và đảm bảo hoạt động phục vụ phát triển của chính phủ số, đồng thời đảm bảo sự thông suốt giữa các cấp chính quyền. Điều này là một bước tiến quan trọng trong quá trình hướng tới mục tiêu chuyển đổi số quốc gia.
II. Hạn chế và khó khăn:
(1). Hạ tầng các cấp còn thiếu đồng bộ: Mặc dù hạ tầng số đang phát triển, nhưng tại một số địa phương, nó vẫn còn thiếu sự đồng bộ hóa. Điều này có thể dẫn đến sự không hiệu quả trong việc sử dụng các dịch vụ số và cản trở quá trình phát triển chính phủ số.
(2). Hạ tầng xuống cấp: Một vấn đề khác đó là hạ tầng số một số nơi đang xuống cấp do thiếu sự đầu tư và bảo trì đầy đủ. Điều này có thể gây ra các sự cố kỹ thuật và ảnh hưởng đến khả năng cung cấp dịch vụ số đáng tin cậy.
(3). Bảo trì bảo dưỡng không thường xuyên: Bảo trì và bảo dưỡng định kỳ của hạ tầng số là rất quan trọng để đảm bảo hoạt động liên tục và ổn định. Tuy nhiên, tại một số địa phương, việc này không được thực hiện đầy đủ và thường xuyên.
(4). Người dân thiếu trang thiết bị số và kỹ năng số: Một phần quan trọng của chuyển đổi số là đảm bảo rằng người dân có đủ trang thiết bị và kỹ năng để tiếp cận và sử dụng các dịch vụ số. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều người dân không có trang thiết bị cũng như kiến thức cần thiết.
III. Đề xuất giải pháp:
(1). Phát triển hạ tầng số đồng bộ: Các bộ, ngành, và địa phương cần tập trung vào việc phát triển hạ tầng số đồng bộ, đảm bảo sự liên kết và tương tác tốt giữa các thành phần của hạ tầng số.
(2). Ứng dụng công nghệ điện toán đám mây: Sử dụng công nghệ điện toán đám mây có thể giúp cải thiện khả năng lưu trữ và truy cập dữ liệu, đồng thời tối ưu hóa việc quản lý hạ tầng số.
(3). Phủ sóng di động thế hệ mới: Cần đầu tư để mở rộng phủ sóng mạng di động thế hệ mới (5G), giúp tăng cường khả năng kết nối và truy cập Internet ở nhiều khu vực hơn.
Xóa các vùng lõm sóng viễn thông: Các vùng lõm sóng viễn thông cần được loại bỏ để đảm bảo rằng người dân ở các khu vực này có cơ hội tiếp cận và sử dụng dịch vụ số một cách thuận lợi.
Các doanh nghiệp cần phát huy vai trò tiên phong trong phát triển hạ tầng số cho mọi người dân trên cả nước, nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo, phấn đấu không nơi nào trên đất nước ta thiếu điện, thiếu sóng. Các bộ, ngành, địa phương tiếp tục đẩy mạnh đầu tư phát triển, nâng cấp, hiện đại hóa hạ tầng số, nhất là hạ tầng dùng chung, hạ tầng thanh toán, hạ tầng thông tin tín dụng…; bảo đảm năng lực tính toán, truyền tải, tính ổn định, tin cậy và an toàn trong xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu số.